เปิดกล่องเครื่องมือช่าง: คีมแบบไหนใช้ทำอะไรบ้าง
ถ้าพูดถึงเครื่องมือช่างพื้นฐานที่ควรมีติดบ้านไว้เสมอ คีม ถือเป็นหนึ่งในพระเอกตัวจริง เพราะใช้งานได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการตัด ดัด จับ บีบ หรือแม้แต่ปอกสายไฟ คีมมีหลายประเภท และแต่ละประเภทก็ออกแบบมาเพื่อการใช้งานเฉพาะทางโดยเฉพาะ
แต่... คีมมีให้เลือกหลายแบบเหลือเกิน แล้วแบบไหนล่ะที่เหมาะกับงานของคุณ?
ในบทความนี้เราจะพาไป เปิดกล่องเครื่องมือช่าง สำรวจคีมชนิดต่าง ๆ พร้อมอธิบายให้เห็นภาพว่า แต่ละแบบใช้ทำอะไร เหมาะกับงานประเภทไหน และมี เคล็ดลับในการเลือกซื้ออย่างไร เพื่อให้คีมที่คุณซื้อมาใช้งานได้อย่างคุ้มค่าที่สุด
คีมคืออะไร?
คีม (Pliers) เป็นเครื่องมือช่างที่ใช้สำหรับจับ ยึด ดัด บีบ ตัด หรือปอกวัสดุที่มีความแข็งหรือบาง เช่น สายไฟ ลวด ท่อ หรือชิ้นงานที่ต้องการความแม่นยำในการควบคุม คีมมีจุดหมุนกลางที่ช่วยเพิ่มแรงในการใช้งาน ทำให้ช่างสามารถควบคุมชิ้นงานได้ง่ายขึ้น
ประเภทของคีม และการใช้งานแต่ละชนิด
- คีมปากจิ้งจก (Slip Joint Pliers)
ลักษณะ ปากหนา ปรับระดับได้ 2-3 ระดับ
การใช้งาน เหมาะสำหรับงานทั่วไป เช่น จับท่อ บีบน็อต หรือหนีบวัสดุที่มีขนาดไม่แน่นอน
จุดเด่น ใช้งานได้อเนกประสงค์ เปลี่ยนขนาดการเปิดปากได้ตามชิ้นงาน - คีมล็อก (Locking Pliers หรือ Vise-Grip)
ลักษณะ มีระบบล็อกแน่นหนา บีบแล้วอยู่ตัว
การใช้งาน ใช้จับชิ้นงานที่ต้องการแรงบีบสูง เช่น ท่อโลหะหรือเหล็กหนา
จุดเด่น ไม่ต้องออกแรงจับตลอดเวลา มีปุ่มปลดล็อกใช้งานสะดวก - คีมปากแหลม (Needle Nose Pliers)
ลักษณะ ปลายเรียวเล็กเข้าถึงพื้นที่แคบได้ดี
การใช้งาน เหมาะกับงานไฟฟ้า ดัดลวด ประกอบอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
จุดเด่น เข้าถึงซอกมุมแคบ ควบคุมได้แม่นยำ - คีมปากนกแก้ว (Linesman Pliers)
ลักษณะ ปากกว้าง มีคมตัด
การใช้งาน ใช้จับสายไฟ ตัดลวด ดัดปลายสาย
จุดเด่น ครอบคลุมหลายหน้าที่ในงานไฟฟ้า เหมาะกับช่างมืออาชีพ - คีมตัด (Diagonal Cutting Pliers)
ลักษณะ ปลายเฉียง มีคมตัดเฉพาะทาง
การใช้งาน: ใช้ตัดลวด สายไฟ หรือวัสดุขนาดเล็ก
จุดเด่น: ตัดแม่น ไม่มีสะดุด เหมาะกับงานที่ต้องการความเนี๊ยบ - คีมปอกสายไฟ (Wire Strippers)
ลักษณะ มีร่องสำหรับปอกฉนวนตามขนาดสายไฟ
การใช้งาน: ใช้ปอกฉนวนสายไฟโดยไม่ทำลายสายทองแดง
จุดเด่น: ทำงานไว ใช้แรงน้อย ลดความเสียหายต่อสายไฟ - คีมย้ำหางปลา (Crimping Pliers)
ลักษณะ: มีช่องย้ำขนาดต่าง ๆ
การใช้งาน: ใช้ย้ำหางปลากับสายไฟให้แน่นก่อนเชื่อมต่อ
จุดเด่น: จำเป็นในการเดินสายไฟที่ต้องใช้ขั้วต่อ - คีมถ่างแหวน (Snap Ring Pliers)
ลักษณะ: มีปลายโค้งถ่างแหวนล็อกออกหรือบีบให้เข้า
การใช้งาน: ใช้ในการถอดใส่แหวนล็อกภายในเครื่องจักร
จุดเด่น: ช่วยให้ถอดแหวนที่อยู่ในร่องเล็กได้อย่างง่ายดาย
วิธีเลือกคีมให้เหมาะกับการใช้งาน
- เลือกตามประเภทของงาน
งานไฟฟ้า คีมปอกสายไฟ, คีมปากแหลม
งานทั่วไป คีมปากจิ้งจก, คีมล็อก
งานละเอียด คีมตัดเฉียง, คีมถ่างแหวน - ดูคุณภาพวัสดุ
- ควรเลือกคีมที่ทำจากเหล็กกล้าแข็ง ไม่ขึ้นสนิม
- ด้ามจับมีฉนวนกันไฟ หรือหุ้มยางเพื่อป้องกันลื่น
- ความสะดวกในการใช้งาน
- ขนาดเหมาะมือ น้ำหนักพอดี
- ระบบหมุนไม่ฝืด ไม่มีเสียงดัง
- ยี่ห้อและการรับประกัน
- มีรับประกันสินค้า เปลี่ยนคืนได้
ข้อควรระวังในการใช้คีม
1. ห้ามใช้คีมแทนค้อน หรือตัวขันน็อต เพราะอาจทำให้ปากคีมเสียรูป
2. ควรใช้คีมที่ออกแบบเฉพาะทางเท่านั้น เพื่อความปลอดภัยและความแม่นยำ
3. หลังใช้งานควรเช็ดให้สะอาด และทาน้ำมันหล่อลื่นเพื่อป้องกันสนิม
4. ไม่ใช้คีมไฟฟ้ากับระบบไฟแรงสูงหากไม่ใช่คีมหุ้มฉนวน 100%
คีมที่ควรมีติดบ้าน (สำหรับคนไม่ใช่ช่าง)
ถ้าคุณเป็นคนทั่วไปที่อยากมีชุดเครื่องมือพื้นฐานติดบ้านไว้ คีมเหล่านี้คือสิ่งที่ควรมี
1. คีมปากจิ้งจก ใช้จับของซ่อมทั่วไป
2. คีมปากแหลม แก้งานสายไฟ ซ่อมอุปกรณ์เล็ก ๆ
3. คีมตัด ใช้ตัดสายไฟ ลวด ที่บ้านมักเจอบ่อย
4. คีมปอกสายไฟ ซ่อมปลั๊ก ต่อสายไฟ